Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. Πάμε Τελλόγλειο με Ιστορίες για δειλούς και θαρραλέους

Η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Ανατολικής Θεσσαλονίκης με επικεφαλή την Έλενα Αρτζανίδου, συγγραφέα και εκπαιδευτικό, σε συνεργασία με το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ παρουσιάζουν φέτος για δεύτερη χρονιά το πρόγραμμα φιλαναγνωσίας ‘Πάμε Τελλόγλειο’ . 

Πρόκειται για μια δράση που συνδέει τη λογοτεχνία με τις εικαστικές τέχνες. Στο πρώτο μέρος του προγράμματος η Έλενα Αρτζανίδου προσεγγίζει, με δική της τεχνική, το θέμα του βιβλίο που επιλέγεται, ενώ στο δεύτερο μέρος τα παιδιά «συναντούνται» με έργα Τέχνης που σχετίζονται με το θέμα του βιβλίου που παρουσιάστηκε. Εκφράζουν τις σκέψεις, τις ιδέες, τα συναισθήματά τους για τα έργα, προσπαθούν να ανακαλύψουν τη διασύνδεσή τους με το βιβλίο που παρουσιάστηκε λίγο πριν και βέβαια μαθαίνουν για τα έργα και για τον καλλιτέχνη που τα φιλοτέχνησε.

Μέσω αυτού του προγράμματος το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. αποτελεί το κατώφλι στο οποίο συναντούνται δυο τέχνες: η Λογοτεχνία και τα Εικαστικά.

 

Είχα λοιπόν τη μεγάλη χαρά και τιμή να ενταχθεί το τελευταίο μου βιβλίο «Ιστορίες για δειλούς και θαρραλέους» στο πρόγραμμα αυτό με σκοπό να θιγεί το ζήτημα του bulling, του φαινομένου της σχολικής βίας. Ενθουσιασμένη αποδέχτηκα την πρόσκληση να παραβρεθώ την ημέρα της παρουσίασης του στα παιδιά.

 

Όταν συναντώ παιδιά συνήθως είμαι εγώ αυτή που τους παρουσιάζω κάποια ή κάποιο από τα βιβλία μου ή άλλοτε είναι τα παιδιά εκείνα που με αφορμή κάποιο βιβλίο μου δουλεύουν ένα θέμα και μου το παρουσιάζουν.

Αυτή τη φορά δεν έγινε ούτε το ένα ούτε το άλλο…

Βλέπεται την παρουσίαση του βιβλίου στα παιδιά της Ε΄ τάξης του 44^ου Δ. Σ. Θεσσαλονίκης ανέλαβε (όπως κάνει κάθε φορά) η Έλενα Αρτζανίδου. Εγώ ήμουν μονάχα παρατηρητής…Και μάλιστα για την ακρίβεια... κρυφός παρατηρητής μια και παρακολούθησα όλη την παρουσίαση σαν επισκέπτης χωρίς τα παιδιά να γνωρίζουν πως βρίσκομαι στην αίθουσα…μέχρι τη στιγμή της αποκάλυψης…Νομίζω πως όλοι οι συγγραφείς μπορούν να κατανοήσουν πόσο ξεχωριστή είναι μια τέτοια εμπειρία…

Το πρόγραμμα έτσι όπως σχεδιάστηκε και παρουσιάστηκε βρίσκεται στο: http://filanagnosiaprogram.blogspot.gr/p/2012-2013.html του ιστολογίου Βιβλία και Βιβλιοφιλία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αν. Θεσσαλονίκης, εγώ όμως θα σταθώ στην παρουσίαση του προγράμματος από την Έλενα Αρτζανίδου που καταθέτοντας την ψυχή της κράτησε προσηλωμένους πάνω της παιδιά και εκπαιδευτικούς για μιάμιση περίπου ώρα! Και αυτή δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση….

Επιπλέον για να σχεδιάσει το πρόγραμμα κάθε βιβλίου η Έλενα Αρτζανίδου κάνει αυτό το βιβλίο κτήμα της, το μελετά, βρίσκει την κατάλληλη μουσική επένδυση, στήνει δραστηριότητες και παιχνίδια, εμπνέεται στίχους…αγαπά κάθε βιβλίο που προσεγγίζει σα να είναι δικό της. Και αυτό αναμφισβήτητα αποτελεί έναν από τους λόγους επιτυχίας του προγράμματος.

Κατά τη συνάντησή μας τα παιδιά υπήρξαν αληθινή αποκάλυψη…Πριν την έναρξη ήμουν περίεργη και συγκρατημένη…Θα αναγνώριζαν στο θέμα της ιστορίας μου τον εκφοβισμό; Θα παραδέχονταν ότι τους έχει συμβεί ή ακόμη περισσότερο ότι εκείνα ίσως να τον έχουν προκαλέσει; Θα άκουγαν την ιστορία με ενδιαφέρον;

Δεν φανταζόμουν ούτε με πόσο ενδιαφέρον θα την άκουγαν ούτε με πόση προθυμία θα συμμετείχαν αναφέροντας προσωπικές τους εμπειρίες (ακόμη και τη θλίψη που βίωσαν από περιστατικά εκφοβισμού) αλλά και αιτιολογώντας γιατί δεν βρέθηκαν (ενώ τους το πρότειναν) στη θέση του θύτη. 

 

Μετά την «αποκάλυψή» μου με υποδέχτηκαν με απανωτές ερωτήσεις για τις Ιστορίες για δειλούς και θαρραλέους, αλλά και για τη συγγραφή γενικότερα και δεν θα φεύγαμε από την υπέροχη ατμοσφαιρική αίθουσα αν δεν μας περίμεναν οι πίνακες του Νίκου Παραλή!

Και αυτό είναι ένα άλλο κομμάτι που οι λέξεις δεν αρκούν για να το περιγράψουν. Υπεύθυνη του εικαστικού μέρους του προγράμματος ήταν η Χριστίνα Τσαγκάλια, αρχαιολόγος, συνεπιμελήτρια της έκθεσης η «Θεσσαλονίκη των Τέλλογλου: Ζωγραφική - Γλυπτική - Χαρακτική». Οι ερωτήσεις της στα παιδιά που στέκονταν μπροστά στους πίνακες του Παραλή, «Σήμα» 1971 και «Χτυπημένη διαδηλώτρια» 1989 οδήγησαν σε απίθανους συνειρμούς.

Και, αν και εντελώς τυχαία, η πλειονότητα των παιδιών της τάξης κατάγονταν από άλλες χώρες μπροστά στα μάτια μας είδαμε πως η παιδική ψυχή, η ευαισθησία, η φαντασία, δεν έχουν καταγωγή…ή αν το θέλετε έχουν κοινή καταγωγή…την αθωότητα.

Παραθέτω ενδεικτικά μια ερμηνεία του έργου του Παραλή «Σήμα»:

«Είναι μια κλειδαριά με ένα κλειδί που ξεκλειδώνει την ψυχή του ανθρώπου και από κει ξεπηδάει η αγάπη και η καλοσύνη και όλα τα ωραία αισθήματα που βρίσκονται κρυμμένα στον άνθρωπο…»

Μακάρι να υπήρχε τέτοιο κλειδί!

Κρατώ για το τέλος μια λέξη με την οποία χαρακτήρισε κάποιο από τα παιδιά τις Ιστορίες για δειλούς και θαρραλέους. «Το βιβλίο σας κυρία είναι καθαρό!» μου είπε και δεν φαντάζεται πόσο με έκανε να χαρώ… ‘Καθαρά’ θα ήθελα να είναι τα βιβλία μου, καθαρά να είναι τα νοήματα και τα μηνύματά τους…

Το να ευχαριστήσω και να συγχαρώ θερμά ξανά και ξανά όλους όσοι συνεργάζονται για αυτό το πρόγραμμα, Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Αν. Θεσσαλονίκης, την Έλενα Αρτζανίδου, το Τελλόγλειο Ιδρυμα Τεχνών, θα καταντήσει ίσως κουραστικό. Έχοντας πια την εμπειρία του, θα ήθελα να τους παρακαλέσω να καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε να μη σταματήσει…Αποτελεί αφορμή για μια εκπληκτική μύηση των παιδιών στον κόσμο των Τεχνών. Προσφέρει Παιδεία.